(door Niek Manders, 1998)
Verslag van een sponsortocht voor het KWF.
Een aantal jaren geleden had de minister van onderwijs het lumineuze idee om leerkrachten de mogelijkheid te bieden hun ADV-uren op te sparen om ze later aaneengesloten op te nemen. Op deze manier kunnen leerkrachten er een poosje tussenuit, om daarna weer "opgefrist" aan de slag te gaan. Ik heb geen seconde nagedacht en ben meteen gaan sparen. Gedurende de vijf daaropvolgende jaren heb ik mij regelmatig afgevraagd wat ik tijdens mijn "opfrisverlof" allemaal zou gaan doen. In gedachten ben ik overal geweest en heb ik de wildste reizen gemaakt. Toch lonkte ook steeds die fiets. Langzamerhand ging het idee om een uitzonderlijke fietstocht te maken, vastere vormen aannemen. Een jaar of tien geleden stond er in het blad "Fiets" ooit een verhaal over de zwaarste fietstocht ter wereld nl . "De Honderd Cols Tocht". Een uitgave van Rijwieltoerclub De Domstad te Utrecht. Dat verhaal is me altijd bijgebleven en was dan ook snel teruggevonden. Contacten waren snel gelegd en een speciaal doel was zo gevonden. Het Koningin Wilhelmina Fonds (KWF) zei blij te zijn met elke gulden en wie niet waagt die niet wint. De nodige publiciteit vooraf in het huis aan huisblad Het Boxmeers Weekblad, de Gelderlander en via de plaatselijke BLOS-radio en het grote aantal schooibrieven die ik heb verstuurd aan familieleden, vrienden en het bedrijfsleven in de regio, hebben uiteindelijk gezorgd voor Fl. 12.000,-. Voor mij persoonlijk is dat vaak de drijfveer geweest om niet stiekem een pas af te snijden en toch door te gaan gedurende momenten van vertwijfeling. Op verzoek van mijn fietsclub hier een impressie van mijn tocht voor in het clubblad.
24 mei
Op zondagmorgen 24 mei vertrok ik vol goede moed en met de optimistische verwachting van zes weken prachtig Frans landschap en natuurlijk afzien op de bergtoppen in die snikhete zon. Vooral de eerste drie weken bleek de werkelijkheid iets anders. Stan Jilesen bracht mij weg om vervolgens een paar dagen mee te fietsen. Na een aantal bewolkte dagen en 's avonds regelmatig een flinke regenbui liet hij mij achter in mijn regenpak in een zeer somber Beaune.
29 mei Blanot - Tarare 112 km (totaal 610 km)
"Een stel Belgen, die fietsers vergezellen naar Assisi, ziet mij met medelijden aan met mijn volle kar. Alleen het hoognodige en nog loodzwaar. Ik ben dan ook de eerste die de tocht voor een groot deel met bepakking (met behulp van een Bob-car) doet. Een extra uitdaging. Als ze mijn verhaal horen bieden ze me een t-shirt aan van hun tocht. Weer 350 gram erbij. Ik kan niet weigeren."
30 mei Tarare- Ambert 105 km (totaal 715 km)
"Steil weggetje binnendoor van 12 tot 13%. Moet te doen zijn dacht ik, anders haal ik de Pyreneeën ook niet. Of de spieren nu te koud waren of het weggetje meer dan 15%, eraf moest ik. Mijn voorwiel ging zelfs bijna van de grond. Zelfs duwen lukte amper. De moed zonk me in de schoenen. Ongeveer 10°C, veel wind en constante dreiging van regen. Jean Nelissen zou zeggen: " veel zuurstof in de lucht". Alsof je daar iets mee opschiet."
1 juni Brioude-Jussac 138 km (totaal 935)
"Vooral door de regen en de eenzaamheid slaap ik meer dan genoeg, daarom kom ik tot 00.00 uur moeilijk in slaap. Vandaag door een prachtig landschap gefietst waarvan ik eindelijk genoten heb. Het is hier zo rustig dat een slak tien tegen een de overkant haalt. Het daalt en stijgt voortdurend. Dat breekt het tempo. De wegen staan tegenwoordig zelfs in Frankrijk heel goed aangegeven. Je hoeft niet meer achterom te kijken om te weten of je goed zit. Honger. Ik krijg visioenen van hamburgers maar MacDonalds is weer een paar kilometer fietsen. In dit stadium is elke kilometer er een. Tot overmaat van ramp is de camping nog dicht. Ik mag toch blijven. Morgen weer regen voorspeld! "
5 juni Vic Fézensac - Pau 98 km (totaal 1365)
"De bulten komen er weer aan. Soms noemen ze het een Côte. Vaak hebben ze echter niet eens een naam terwijl ze er in Limburg jaloers op zouden zijn." Aangezien ik elke avond contact had met mijn vrouw Jacqueline, en zij op haar beurt weer regelmatig gebeld werd door familie en vrienden, wist binnen de kortste keren iedereen dat de tocht echt nog zwaarder was dan ik gedacht had. Het alleen zijn viel me ook een beetje tegen. Had gedacht dat ik op campings makkelijk contact zou maken maar vaak was ik er moederziel alleen of ze waren zelfs officieel niet eens open. Wanneer je dagenlang 's morgens en 's avonds uren achter elkaar alleen in die tent naar de regen ligt te luisteren, een spannend boek was te zwaar, kom je jezelf toch af en toe tegen. Een interessante ervaring. Met de kar door de Pyreneeën leek steeds onmogelijker. Jacqueline wilde wel komen maar mocht die 1300 km van mij niet alleen rijden. Clubgenoot Sjaak Santegoets werd tijdens een bezoekje dan ook meteen door haar gestrikt voor een weekje Pyreneeën. Met lede ogen liet zijn vrouw Tonnie hem stikjaloers (omdat ze zelf moest werken!) gaan.
6 juni Pau - Argeles Gazost 132 km (totaal 1497 km)
"Toch blij dat Jacqueline en Sjaak komen. Dank aan alle "oppassers" thuis! Om 00.45 uur wordt er op mijn tentje geklopt: de hulptroepen zijn gearriveerd om mij door de Pyreneeën te loodsen. Sjaak heeft er echt zin in en wil na de Marie Blanque ook nog de Aubisque en Soulor doen terwijl ik mijn eerste rustdag gepland had. Jacqueline fungeert als ploegleider. Mooie vergezichten onderweg, wilde paarden en vale gieren die plotseling voor je opduiken, prachtig. Na afloop zitten op de door hen meegebrachte stoelen (wat een luxe) en het eten wordt geserveerd. Het begint weer te druppelen. Verder eten onder de achterklep an de auto. Binnen een mum van tijd hebben we opnieuw een volle bak sla (dit keer zwemmend). Ik zie het positief in: had ook overdag kunnen gebeuren. Bovendien: gedeelde smart is halve smart. Toch een voldaan gevoel. Nu hopen op mooi weer morgen. Het zal toch wel een keer komen!"
7 juni Argeles Gazost - St. Marie de Campan 57 km (totaal 1554)
"Drup, drup, drup... Eerst maar naar Lourdes. Wandelend naar de grot toch onder de indruk van zoveel hoopvolle gelovigen uit heel de wereld. Door de vele rolstoelen met even zovele banden zien we hier veel mogelijkheden voor mijn sponsor Gerad Kocken. Vreselijk veel winkeltjes met ongelooflijke hoeveelheden kaarsen, mariabeeldjes, waterflessen etc.. Het wordt droog en we vertrekken richting Tourmalet. De door de beste 100 wielrenners ter wereld uitgeroepen tot tweede lastigste klim. Ongeveer 18 km vals plat en vervolgens nog eens 18 km. met een gem. stijgingspercentage van 7.6%. Zoveel mist dat ik zelfs mijn bril maar afzet. Sjaak heeft het bewijs van die barre omstandigheden in de vorm van een grote foto thuis op het toilet hangen. Jammer van de ongetwijfeld mooie uitzichten. We hebben maximaal 10 m zicht. Een afdaling om nooit te vergeten. Remmen, remmen, remmen. Doornat en ijskoud. Jacqueline volgt voorzichtig op afstand twee gele vlekjes (onze regenjassen). Niet alleen ik had me dit anders voorgesteld. Jacqueline had graag hier en daar in haar stoeltje genietend van de zon op ons gewacht! Evengoed, zeker achteraf, een hele ervaring."
8 juni St. Marie de Campan - St. Beat 88 km (totaal 1642)
"Prachtig weer. Hoe is het mogelijk? Onderweg heerlijke crêpes gegeten (de goedkoopste van heel Frankrijk) op de Col de Peyresourde. Na de rit in St. Beat wachten op Jacqueline. Na anderhalf uur de oppas thuis gebeld of ze daar een boodschap had doorgegeven. Niks. Ik vraag een passerende Franse collega van Sjaak (hij is politieagent) of er geen aanrijdingen in de buurt zijn geweest. Gelukkig niet. Plotseling komt ze eraan. Waar we ons druk om maakten, ze wilde eindelijk wel eens wat tijd voor zichzelf, het was eindelijk heerlijk weer en ze had lekker rondgekeken in het dorpje en wat gewinkeld."
9 juni St. Beat - Seix 76 km (totaal 1718 km)
"Col de Mente. In 57 min. boven (Bernard Hinault op zijn gemak in 32 min.) Daarna Col de Portet d'Aspet en Col de la Core. Voooral de laatste kilometers zijn zwaar, ook gezien de temperatuur van boven de 30ºC (heb je mooi weer, is het nog niet goed). Discussie waar we de tent neer zullen zetten i.v.m. de zon morgenvroeg. Worden echter snel uit de droom geholpen: morgen regen! Dan maar ergens lekker koffie drinken. Alles dicht! Jacqueline en Sjaak beginnen langzamerhand mijn verhalen over regen en uitgestorvenheid te begrijpen."
10 juni Seix - Massat 54 km (totaal 1772 km)
"Inderdaad regen. Jacqueline wordt geadviseerd om de Col d'Agnes heen te rijden. Te gevaarlijk. Geen zicht en flinke afgronden. In de regenjacks van 762 naar 1580 m in 10 km. Gem. 8 %. Net binnen het uur. Postkantoor, banken en cafés uiteraard weer dicht. Uitgestorven boel. Om 14.00 uur al noodgedwongen hotel gezocht. Aperitiefje, nootjes etc.. (Weet je nog Sjaak: si, si toute de suite, acvec plaisir!). Met zijn drietjes moederziel alleen in een joekel van een restaurant lekker gegeten. (Avec plaisir!) En morgen mooi weer? Si, si, 100%! Waarschijnlijk dus regen. Gelukkig ben ik niet alleen. ".
11 juni Massat - Limoux 109 km (totaal 1881 km)
"Peguère 3,5 km met een gemiddelde van 11% en max. stijging van 1 km van 18%. Ondanks de miezer moet de regenkleding toch uit. Boven giet het inmiddels. Daar staat de ploegleider weer netjes te wachten. In een vervallen hutje schuilen en verkleden we ons. Met 7 lagen kleding aan stort ik me in de natte sneeuw. Lachwekkend. Na 25 km afdalen, scheiden onze wegen in Foix . Opnieuw word ik achtergelaten met mijn karretje en in mijn regenkleding. Na 5 leuke dagen (wat ben ik blij dat ze geweest zijn) valt het alleen zijn niet mee."
14 juni Lodeve Meyrueis (Cevennen) 124 km (total 2220 km)
"De helft zit er op. Zou dan nu eindelijk een zonnigere periode aanbreken. Een klim van 22 km naar de Mont Aigual lijkt afgesloten omdat er een autorace bergop wordt gehouden over 3 km. Wie verzint zoiets? Franse versperringen moet je gewoon negeren. Gelukkig is het pauze en zitten alle families uitgebreid te lunchen. Ik word luid aangemoedigd door het talrijke publiek. De elektronische tijdwaarneming geeft aan dat ik niet bij de snelste hoor. Jammer maar ik krijg nu wel een klim helemaal voor mij alleen omdat het autoverkeer omgeleid wordt. Boven begint het weer te gieten en tijdens de afdaling heb ik het intens koud. Na bijna 8 uur op de fiets met de zware kar achter me aan verlang ik naar een lekker warme douche die er natuurlijk weer niet is."
16 juni St Hippolyte du Fort - Bedoin 139 km (totaal 2472 km)
Eindelijk warm weer. De Cevennen waren prachtig. Echt iets om naar terug te gaan. Heel rustig (dat geldt trouwens voor 90% van de route). Op het einde van de dag zie ik in de verte te midden van een grote vlakte de Mont Ventoux. Een zeer herkenbare punt. Aangezien ik deze al meerdere malen beklommen heb weet ik dat het morgen zwaar wordt maar wel te doen is. Te meer omdat ik besloten heb om de kar op de camping te laten en deze later weer op te halen om er vervolgens met een omweg omheen te fietsen."
17 juni Bedoin - Montbrun les Bains 105 km (totaal 2577 km)
"Vanaf Chalet Renard zie ik de kale top liggen. Door de zeer krachtige wind is het koud en zwaar. Om 9.00 uur sta ik als eerste die dag boven bij 6°C. Wat een heerlijke afdaling, vooral om al die collega-zwoegers naar boven te zien klimmen. Na dagen van hoofdzakelijk wijngaarden, fiets ik nu steeds tussen de lavendel. Jammer genoeg nog lang niet in bloei."
21 juni Manosque - Comps sur Artuby 102 km (totaal 2761 km)
"Mijn eerste twee rustdagen zitten er op. Twee niet-fietsvrienden (ja die zijn er ook) komen even voor 2 dagen naar Zuid Frankrijk. Heerlijk ontspannen en prachtig zomers weer. Gorges du Verdon zijn prachtig maar nu al vrij druk. 's Middags neem ik zelfs een duik in de rivier. Tijd genoeg met de Alpen voor de deur."
22 juni Comps sur Artuby - St. Sauvec sur Tinée 121 km (totaal 2882 km)
"Clubgenoot Harry Baltussen en de vrouw van Sjaak, Tonny Santegoets, vergezellen me afwisselend de komende 5 dagen. Gelukkig ook de Alpen dus zonder kar. Sjaak op zijn beurt jaloers op Tonny vanwege het mooie weer dat nu wel lijkt aan te houden. Ik ben om 06.00 uur wakker maar de jeugd slaapt nog. Een onvergetelijke klim van 20 kilometer door de Gorges de Cians. Kloven, soms honderden meters diep, gedeeltelijk via de oude weg met overhangende rotsen en doorgangen, alleen open voor fietsers. Uiteindelijk de weg afgesloten zonder aankondiging, luttele kilometers voor het dorp. Typisch Frans. Gelukkig maar tot 17.00 uur."
23 juni St. Sauveur sur Tinée - Jausiers 82 kilometer (totaal 2964 km)
"Het letterlijke hoogtepunt, de 55 kilometer lange klim (5% gemiddeld) naar de Col de la Bonnette op 2804 meter. Ik merk hier dat ik steeds makkelijker fiets. Nogmaals petje af voor Tonny! Vast niet veel vrouwen die haar dit zo na doen."
24 juni Jausiers - Briançon 105 km (totaal 3069 km)
"Ik haal regelmatig stempels voor in mijn boekje, ter herinnering (b.v. Col d'Izoard, St. Paul, Briançon) en verplicht (Arvieux). Harrie zegt niet moe te zijn maar zit zelfs te slapen op zijn campingkrukje. Bewijs daarvan in de vorm van een foto hangt ook bij hem thuis op het toilet. Weer een schitterende dag, vooral de Col d'Izoard is zeer indrukwekkend. Bizar landschap, kaal met allemaal verschillende torens."
25 juni Serre Chevalier - Lanslebourg 107 km (totaal 3176 km)
"De Galibier van de andere kant dan tijdens de Marmotte, valt enorm mee. Eenmaal boven ga ik nog een kilometer terug om een stempeltje te halen. Ik sprint daarna omhoog en haal een jonge wielrenner in die verwoede pogingen doet om mij voor te blijven. Toch een lekker gevoel, zelfs na meer dan 3000 kilometer. Leuke discussies tussen Tonny en Harry over wie de zwaarste cols fietst. Ze moeten natuurlijk om de beurt in de auto. De afdaling valt enigszins tegen omdat Harry plotseling besluit om in een haarspeldbocht in een plas water te gaan liggen. Gelukkig niet echt vervelend. De laatste 20 kilometer tot Modane zijn dat wel. Enorm veel vrachtverkeer waar ik helemaal niet goed van word. Het meest vervelende stuk van de tocht. Nederland plaatst zich door een 2-2 stand tegen Mexico voor de 1/8 finale."
26 juni Lanslebourg - Bourg St. Maurice 88 km (totaal 3264 km)
"Eindelijk is onze langslaper (Harry had per slot van rekening vakantie) op tijd en zijn we voor 7 uur weg van de camping. Juist nu zijn alle bakkers nog gesloten. We moeten zelfs in het volgende dorp noodgedwongen tot 8 uur wachten. De lange, maar onregelmatige klim van de Col d'Iseran is er een van prachtige vergezichten, gletsjers en besneeuwde toppen. Om 13.15 uur vertrekken Tonny en Harry huiswaarts. Ik vond het heel gezellige dagen."
27-28 juni Rustdagen in Bourg St. Maurice
"Alleen even via de Col de Petite St. Bernard naar Italië gefietst om daar een espresso te drinken. Op den duur weet je waarschijnlijk niet meer wat je moet doen als fietsen niet hoeft. Beetje rondhangen, fiets poetsen en achterband vervangen."
29 juni Bourg St. Maurice - Thones 112 km (totaal 3440 km)
"Weer en omgeving zijn fantastisch. Op de Col de Aravis prachtig uitzicht op de Mont Blanc. Verder erg toeristisch met veel koeienvellen. Nederland wint in de laatste minuut van Joegoslavië met 2-1. Met 15 Nederlanders en een hoop toetertjes zit de stemming op de camping er goed in."
30 juni Thones - Songieu 116 km (totaal 3556 km)
"Een van de weinige minpuntjes is de weg door en om Annecy. Erg druk voor fietsers. Op de top van de Col de Grand Colombier (een echte reus met enorm steile stukken tot 16%) staat een busje van Cyclo Tours klaar met drankjes voor hun eigen gasten die van de andere kant omhoog komen ter voorbereiding op La Marmotte. Met veel pijn en moeite geven ze een kopje warme thee (geen goede reclame). We overnachten in Songieu, een dorp met voor franse begrippen een onbekend fenomeen: geen bakker en geen café. 's Avonds met mijn gezelschap, Stan (kon het na een maand zonder mij waarschijnlijk niet meer volhouden thuis), zijn vrouw Annet en een vriendin Maria, alles afgezocht naar een pilsje. Drie dorpen en één col verder gelukt."
1 juli Songieu - Morez 100 km (totaal 3656 km)
"De Alpen liggen definitief achter me. De Jura is veel glooiender. Ik nader het einde van de tocht. Het weer wordt al Nederlandser en ik zie uit naar de hereniging met mijn gezin."
2 juli Morez - Vercel Villedieu 117 km (totaal 3773)
"De dames vertrekken naar huis en Stan en ik gaan met volle bepakking verder. In Boujailles minstens 25 wouwen die recht voor onze neus opvliegen Een onvergetelijke ervaring."
3 juli Vercel Villedieu - Col Ballon d'Alsace 125 km (totaal 3898 km)
"Stan speelt de tovenaar van Boxmeer. Op miraculeuze wijze weet hij 2 dagen lang alle wolken rondom ons weg te houden en zelfs af en toe de zon te laten schijnen. Tot aan de voet van de Ballon d'Alsace. Daar komt plotseling de dagenlang opgespaarde regen in één keer naar benenden. Bel naar mijn vader die vandaag 83 wordt en naar school om alle geslaagden te feliciteren. Ze leven allemaal mee. Jos van Boekel (conciërge) belt nog steeds elke dag naar Jacqueline zodat hij op school de kaart bij kan houden."
4 juli Ballon d'Alsace - Munster 104 km (totaal 4002 kilometer)
Vanmorgen, toen we de laatste kilometers klommen, was het mistig en 10°C. Het blijkt dat we vorig jaar tijdens de Jean de Gribaldy aan de andere kant omhoog zijn geklommen. De dagen en kilometers tellen af. Het weer is weer opgeklaard en de Vogezen trekken me altijd. De Grand Ballon is een oude bekende. Stan en ik halen met bagage verschillende anderen in. Het is een drukte van belang. Op de Route des Crêtes, soort zeven heuvelen weg maar dan hoger en langer, volgt een achtervolging over 20 km op leven en dood. Zwitsers met Polti-shirts. Op den duur moeten ze toch lossen. Ik ben kapot maar weet dat alleen de Col de la Schlucht nog wacht maar dan wel richting Munster, dus naar beneden. Ongeveer 15 kilometer niet al te steil afdalen, dus geen remmen gebruiken. De Bob-car achter mijn fiets voel je niet naar beneden. Nederland-Argentinië 2-1, heel Nederland keek naar onze hotelkamer omdat Stan luidkeels zijn plezier aan iedereen liet horen."
5-6 juli Munster - Germaingoutte - Still 154 km (totaal 4156 km)
Uitslapen. Na een rustig ontbijt een fotootje maken van 7 ooievaarsnesten (allemaal bezet). De laatste loodjes wegen normaal gesproken het zwaarst. Heb nu wel echt het vakantiegevoel maar moet me toch inhouden om niet twee dagen eerder thuis te zijn. Zes weken is een hele tijd en ook mijn jongste zoon Cas zegt de nachtjes af te tellen. Ik heb wel iets in de gaten. Broer Marcel arriveert 's avonds laat om ons op te halen. Wil de laatste dag meefietsen. De eerste Col gaat hem goed af. De tweede (9 km) wat minder maar hij stapt niet af. Petje af. Morgen rest nog een symbolische afstand.
7 juli Still - Saverne 45 km (totaal 4201 km)
Met gemengde gevoelens kom ik na 6 weken weer terug in Saverne. Het zit er op. Na die beroerde beginfase heb ik het toch gered. In totaal 4201 kilometer met 70.900 hoogtemeters en 214 uur en 45 minuten op de fiets.
- o -
De Bob-car heeft uitstekend gefunktioneerd maar in de Pyreneeën en de Alpen zou het desondanks moeilijk zijn geworden. Ik was nr. 98 die de tocht volbracht. De helft daarvan deed dit binnen een jaar. Toerclub-leden stonden mij met een spandoek op te wachten in Overloon. Wat een thuiskomst. Werkelijk iedereen was er, inclusief champagne, vlaggen, lauwerkransen, rondemissen, een joekskapel en een enthousiaste Loek van Vliet van het KWF met een toepasselijke speech. Hij zorgde ook voor het grote scherm waarop we in een bomvolle kamer (buiten was het natuurlijk weer te koud) gezamenlijk naar Nederland - Brazilie keken. Jammer dat Nederland verloor van Brazilië. Ik vond het die avond iets minder erg dan anders.
Er gaat geen dag voorbij of deze tocht flitst een of meerdere keren door mijn hoofd. Ooit doe ik het nog een keer. Waarschijnlijk echter niet meer alleen en vooral stiekem. Dan hoef ik tenminste niet elke meter te fietsen en kan ik hier en daar een oninteressant colletje overslaan als het weer zo regent! Iedereen nogmaals bedankt voor de (financiële) ondersteuning en belangstelling. Het was geweldig en onvergetelijk!
