Categorisering van de Franse wegen


Net als in Nederland zijn ook in Frankrijk de wegen gecategoriseerd.
In de eerste plaats onderscheiden we de A-wegen, N-wegen en D-wegen, maar er zijn ook gemeentelijke weggetjes die vaak worden aangeduid met C- V- of VC-wegen en boswegen, de RF-wegen (Routes Forestières).
A-wegen (Autoroutes) zitten uiteraard niet in onze routes, maar de andere categorieën wel.


Routes Nationales (N-wegen)

N-wegen worden ook wel aangeduid als rode wegen, vanwege de kleur van de pilons (km-paaltjes) en de kleur waarmee ze zijn aangegeven op de bekende Michelinkaarten.
Het waren de snelwegen van weleer, ingesteld door Napoleon aan het eind van de 18e eeuw, waarlangs hij zijn troepen snel kon verplaatsen. Op internet vind je nog het originele nationale wegenplan van Frankrijk uit 1922, dat is uitgegeven door het ministerie van oorlog.


In 1980 was bijna de helft van het 100 Cols parcours uitgezet over de N-wegen, waaronder hele stukken vierbaansweg. Daar is nu nog maar 10,8 km van over. Dat is niet alleen onze verdienste, want in 2004 werd twee derde van het nationale wegennet overgedragen aan de departementen, waardoor ze een D-nummer kregen in plaats van een N-nummer.

Destijds waren alle wegen over de Pyreneeën (N618) en de hoge Alpen (N202) nog Nationale. Dat zijn nu allemaal D-wegen, en die zitten nog steeds in de route. Maar heel veel van de voormalige N-wegen buiten het hooggebergte zijn inmiddels uit de route gehaald. 


Echte N-wegen kom je alleen hier nog tegen:

  • 2 km  N122 bij Neussargues (km 806)
  • 0,9 km N21 bij Astaffort (km 1133)
  • 1,8 km N134 bij Asasp (km 1484)
  • 1,1 km N5 bij Morez (km 3590)
  • 5 km N66 in de afdaling van de Col de Bussang (km 3841)
Drukke stukjes van voormalige N-wegen vinden we nog op een paar plaatsen:
  • Bij km 617, Feurs: 400 meter D1089 (was de N89 tussen Bordeaux en Lyon)
  • Bij km 1249, Garlin: 300 meter D834 (was de N134 tussen Bordeaux en Pau).
  • Bij km 1286: Arthez 1 km D817 (was de N117 tussen Bayonne en Perpignan)
  • Bij km 1729: Cierp-Gaud 1,3 km D125 (was de N125 tussen Toulouse en Pamplona)
  • Bij km 2006: Carcassonne 1 km van de D118 (was de N118 tussen Carcassonne en Albi)
  • Bij km 2079: St.Pons-de-Thomières 1 km D612 (was de N112 tussen Toulouse en Agde).
  • Bij km 2666: Cereste 400 meter D900 (was N100 tussen Avignon en Italië over de Col de Larche)
  • Bij km 2793: Castellane 1 km D4085 (was de N85 tussen Digne en Nice),
  • Bij km 2841: Entrevaux 15 km D4202 en D6202 (was de beroemde N202 over de grote cols tussen Genève en Nice,
  • Bij km 3078: Col du Lautaret, de D1091 (was de N91  tussen Briançon en Grenoble),
  • Bij km 3981: Provencheres 350 meter van de D420 (was de N420 tussen Straatsburg en Epinal).


Routes Departementales (D-wegen)

D-wegen zijn de wegen met een regionale betekenis. Het kunnen vierbaanswegen zijn, maar ook kleine landweggetjes die dorpen met elkaar verbinden.Ter onderscheid van de N-wegen werden ze in het verleden ook wel aangeduid met gele wegen, vanwege de gele pilons. Maar op de wegenkaarten worden ze afhankelijk van de wegbreedte en de verkeersintensiteit zowel in het rood, geel als wit aangegeven, Om mooie, rustige routes te vinden heb je dus meer aan de kleuren op de wegenkaarten dan aan de categorisering van de overheid, want die is alleen geïnteresseerd in de juridische verantwoordelijkheid voor de weg.
De meeste wegen in de 100 Cols zijn departementaal.


Routes Forestières (RF-wegen)

De Routes Forestières (bosbouw-wegen) kom je soms tegen in het 100 Cols parcours. Het zijn prachtige weggetjes dwars door de bossen. Ze zijn vaak eigendom van het Office National des Forêts (ONF), maar er zijn ook veel bosbouwwegen eigendom van gemeentes (Forêts Communal) of van particulieren. Vooral de laatsten stellen ons nogal eens voor problemen, omdat er weinig prioriteit wordt gegeven aan het onderhoud. Van tijd tot tijd moeten we voor RF-wegen alternatieven zien te vinden, omdat fietsen hier niet meer te doen is. Dat is erg jammer, omdat deze wegen tot de allermooiste in het parcours behoren. 

RF-wegen zie je vooral in de Vogezen (Col du Schanz, Col de Mon Repos), maar ook in de Pyreneeën (Port de Balès).


Routes Communal (C- en V- en VC-wegen)

De ene gemeente gaat anders om met zijn weg-aanduidingen dan de andere. Dat is ook niet zo gek als je ziet dat gemeentes in Frankrijk maar weinig verantwoordelijkheid hebben (vrijwel alles wordt geregeld door het departement), en ook weinig middelen. Omdat onze routes in het algemeen in landelijk gebied liggen, zijn het vaak kleine gemeentes van soms niet meer dan 200 zielen. Het gaat er niet altijd even georganiseerd aan toe. De C staat voor een route communal (gemeentelijke weg), VC staat voor een Voie Communal (gemeentelijk pad) en een V staat voor een Voie Vicinal (buurtweg), maar welke aanduiding wordt gebruikt is tamelijk willekeurig. De meeste gemeentes gebruiken helemaal geen aanduidingen of nummeringen voor hun wegen, maar gebruiken gewoon de naam van de weg. Maar in andere gemeentes worden juist overal C- of V-nummers gebruikt, en hebben de wegen helemaal geen naam.  
Dat maakt het soms ook moeilijk om een adres te definiëren. Veel huizen hebben daarom een naam, en een cluster van drie huizen krijgt ook al gauw een een naambordje voor een "Lieu Dit", wat niet meer zegt dan "een plek met een naam".


Bruggen

We hebben ze nooit geteld, maar er moeten duizenden bruggen in de route zitten, die je vaak helemaal niet opmerkt. In de bergen lopen zoveel kleine stroompjes van de berg af, bijna elke bocht is een (gemetselde) brug. Sommige van die bruggen dateren al van de Romeinse tijd. Soms worden de Romeinse kronkelwegen rechtgetrokken, en dan zie je naast de weg nog een restantje van de oude weg en de oude brug.


Huisnummeringen

Langs kleinere weggetjes staan soms niet meer dan vijf huizen, maar hebben ze een huisnummer als "7023". Dat komt omdat ze zover uit elkaar liggen dat ze niet opeenvolgend worden genummerd. In plaats daarvan geeft het nummer de afstand aan vanaf het begin van de weg. Dat voorkomt problemen als er nieuwe huizen tussen worden gebouwd, en maakt het zoeken naar een huisnummer een stuk eenvoudiger.